Từ ngày 1 tháng 8 năm 2025, doanh nghiệp nhà nước sẽ có quyền tự quyết định tiền lương, thưởng cho người lao động, đánh dấu một bước đột phá quan trọng trong Luật Quản lý và Đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp. Điều này không chỉ tăng cường quyền tự chủ mà còn giúp các doanh nghiệp nhà nước hoạt động hiệu quả hơn.
Mục lục
Quyền Tự Chủ Mới Cho Doanh Nghiệp Nhà Nước
Tại cuộc họp báo diễn ra vào sáng ngày 11 tháng 7, bà Nguyễn Thu Thủy, Phó cục trưởng Cục Phát triển Doanh nghiệp nhà nước thuộc Bộ Tài chính, đã chia sẻ những điểm mới của luật này. Theo luật mới, quyền ban hành chiến lược phát triển và kế hoạch kinh doanh hằng năm sẽ được trao cho doanh nghiệp thay vì cơ quan đại diện chủ sở hữu như trước đây. Điều này cho phép doanh nghiệp chủ động hơn trong việc phát triển kế hoạch dài hạn từ 5 đến 10 năm.
Thứ trưởng Bộ Tài chính Lê Tấn Cận cũng nhấn mạnh rằng luật này nhằm khơi thông nguồn lực và tăng cường năng lực tài chính cho doanh nghiệp nhà nước. Các quy định về đầu tư vốn nhà nước cũng sẽ được cụ thể hóa để tạo thuận lợi hơn trong điều hành.
Các Điểm Đột Phá Trong Luật
Quyền Huy Động Vốn và Quyết Định Dự Án
Luật mới cho phép Hội đồng thành viên và Chủ tịch công ty tự quyết định phương án huy động vốn và chịu trách nhiệm về hiệu quả. Trường hợp huy động vốn vượt quá ba lần vốn chủ sở hữu, doanh nghiệp chỉ cần báo cáo với cơ quan đại diện chủ sở hữu mà không phải xin phê duyệt như trước kia.
Về quyền quyết định dự án và khoản đầu tư, luật mới sẽ giảm thiểu thủ tục báo cáo cho cơ quan đại diện chủ sở hữu, giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian và nhanh chóng triển khai các dự án đầu tư. Nếu dự án nằm trong phạm vi các luật chuyên ngành như Luật Đầu tư công hay Luật Dầu khí, thẩm quyền sẽ được thực hiện theo các quy định hiện hành, không cần phải báo cáo lên cơ quan đại diện chủ sở hữu.
Giải Quyết Vấn Đề Tiền Lương và Thưởng
Đáng chú ý, các doanh nghiệp sẽ được quyền quyết định mức lương, thù lao, thưởng và các quyền lợi khác cho nhân viên, dựa trên báo cáo tài chính hàng năm. Bà Thủy cho biết rằng điều này là một bước tiến lớn, kỳ vọng sẽ tạo điều kiện cho doanh nghiệp sử dụng hiệu quả nguồn vốn nhà nước đã đầu tư.
Tăng Cường Giám Sát và Trách Nhiệm
Dù luật này trao quyền tự chủ cho doanh nghiệp, nhưng vẫn giữ nguyên cơ chế giám sát từ cơ quan đại diện chủ sở hữu. Theo đó, việc quản lý và giám sát sẽ được tăng cường để đảm bảo kịp thời cảnh báo và đưa ra khuyến nghị về mặt tài chính. Hội đồng thành viên và Chủ tịch công ty sẽ gánh trách nhiệm đối với hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp.
Bà Nguyễn Thu Thủy cho biết thêm, mặc dù luật dự kiến có hiệu lực từ ngày 1 tháng 1 năm 2026, nhưng Bộ Tài chính đã đề xuất chính phủ và Quốc hội xem xét đẩy tiến độ hiệu lực sớm hơn, từ ngày 1 tháng 8 năm 2025, nhằm đáp ứng chỉ tiêu tăng trưởng 8% cho năm 2025.
Kỳ Vọng Vào Tương Lai
Những thay đổi này được kỳ vọng sẽ không chỉ cải thiện tình hình hoạt động của các doanh nghiệp nhà nước mà còn góp phần vào mục tiêu tăng trưởng chung của nền kinh tế. Bà Thủy nhấn mạnh, sự thay đổi này sẽ giúp khơi thông nguồn lực, tạo điều kiện tốt hơn cho doanh nghiệp trong việc đạt được tốc độ tăng trưởng cần thiết.
Tóm lại, Luật Quản lý và Đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp, với những quy định cải cách quan trọng, hứa hẹn sẽ mang lại nhiều cơ hội phát triển cho các doanh nghiệp nhà nước, đồng thời nâng cao hiệu quả của việc sử dụng vốn nhà nước trong tương lai.
