Trong bối cảnh toàn cầu đang đối mặt với những thách thức về môi trường, các doanh nghiệp tại Việt Nam cũng đang nỗ lực thực hiện các giải pháp tiêu dùng bền vững. Một trong những ví dụ điển hình là Annam Gourmet, đơn vị tiên phong trong việc áp dụng kinh tế tuần hoàn, đã tổ chức cuộc thảo luận sâu sắc trong podcast đầu tiên thuộc dự án Việt Nam Xanh.
Mục lục
Annam Gourmet: Lựa Chọn Khó Khăn Với Chính Sách “Xanh”
Annam Gourmet, một trong những hệ thống bán lẻ cao cấp đầu tiên tại Việt Nam, đã quyết định từ bỏ túi ni lông dùng một lần vào năm 2018. Ông Wei Nguyễn, cựu trưởng phòng truyền thông của Annam Gourmet, cho biết rằng quyết định này đã gặp phải sự phản ứng mạnh mẽ từ khách hàng. Nhiều người cảm thấy phiền toái khi không còn được phát túi miễn phí như trước. Tuy nhiên, mục tiêu của Annam Gourmet không chỉ đơn thuần là thay thế túi ni lông bằng túi giấy có thu phí mà là thúc đẩy một thói quen tiêu dùng mới.
Ông Wei Nguyễn nhấn mạnh: “Mỗi lần khách hàng phải trả giá cho chiếc túi, là một lần họ cân nhắc mang theo túi riêng”. Sau 6 năm thực hiện chính sách này, kết quả thật đáng khích lệ: hơn 9,4 triệu túi ni lông đã không còn xuất hiện trong hệ thống của công ty.
Các Hoạt Động Khác Nhằm Thúc Đẩy Tiêu Dùng Xanh
Bên cạnh việc loại bỏ túi ni lông, Annam Gourmet còn triển khai nhiều hoạt động khác nhằm khuyến khích tiêu dùng xanh. Doanh nghiệp đã bắt đầu thu gom các loại rác thải như chai thủy tinh, lon nhựa, nhôm và pin cũ. Ông Wei Nguyễn cho biết rằng vào năm 2024, Annam Gourmet sẽ tiếp tục mở rộng các sáng kiến xanh với việc lắp đặt hệ thống điện mặt trời và sử dụng xe điện để vận chuyển hàng hóa, giảm thiểu phát thải.
Dù vậy, ông cũng thừa nhận rằng con đường này không hề dễ dàng. Việc tìm kiếm đối tác tái chế đáng tin cậy và giải quyết các vấn đề logistics trong việc thu gom rác thải vẫn là những thử thách lớn. “Nếu chỉ vài doanh nghiệp đơn độc hành động, thì rất khó để tạo ra thay đổi mang tính hệ thống”, ông nhấn mạnh.
Cần Có Sự Phối Hợp Giữa Các Bên
.png)
Đại diện PRO Việt Nam, ông Nguyễn Gia Huy Chương, đã đưa ra góc nhìn tổng thể hơn về việc “xanh hóa”. Ông cho rằng việc này không thể chỉ là cuộc độc hành của doanh nghiệp mà cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa chính sách, hạ tầng và cộng đồng. Ông đặc biệt nhấn mạnh tầm quan trọng của việc công khai dữ liệu và kiểm toán độc lập nhằm xây dựng lòng tin giữa doanh nghiệp và người tiêu dùng.
“Chỉ những thương hiệu dám hành động thực chất và đo lường hiệu quả thực sự mới có thể giữ chân người tiêu dùng và thu hút được đầu tư quốc tế,” ông Chương nêu rõ.
Khoảng Cách Giữa “Biết” và “Làm”
Theo một nghiên cứu khảo sát được thực hiện bởi PRO Việt Nam cùng với đơn vị nghiên cứu thị trường TGM, có đến 68% người trẻ từ 15 đến 24 tuổi quan tâm đến tiêu dùng bền vững. Thế nhưng, khoảng cách giữa điều họ “biết” và cách họ “làm” vẫn còn khá xa. Ông Chương cho rằng việc thay đổi hành vi không thể đạt được chỉ bằng khẩu hiệu. Thay vào đó, cần phải khơi gợi cảm hứng qua những câu chuyện gần gũi và thiết thực.
“Người tiêu dùng sẽ không hành động nếu họ cảm thấy mình đứng ngoài cuộc. Khi mỗi cá nhân nhận ra rằng hành động của mình góp phần tạo nên giá trị tích cực cho xã hội, hành vi xanh sẽ lan tỏa,” ông nhấn mạnh.
Chiến Lược Thúc Đẩy Kinh Tế Tuần Hoàn
PRO Việt Nam hiện đang triển khai nhiều hoạt động nhằm thúc đẩy mô hình kinh tế tuần hoàn. Những chiến lược này bao gồm:
- Liên Minh Đồng Hành: Tham gia đóng góp xây dựng chính sách cùng Bộ Nông nghiệp và Môi trường, nhằm chính thức hóa vai trò của lực lượng thu gom tự do trong chuỗi giá trị.
- Thùng Rác Phân Loại: Triển khai thùng rác phân loại tại các địa điểm công cộng và thu gom để nâng cao nhận thức và tạo điều kiện thuận lợi cho hành vi phân loại rác.
- Chính Quyền Địa Phương: Cần có sự vào cuộc quyết liệt từ phía chính quyền địa phương với chế tài cụ thể, đảm bảo những hành vi vi phạm môi trường sẽ bị xử lý nghiêm.
Ông Chương đã chia sẻ một ví dụ thành công từ Annam Gourmet, nơi họ tổ chức chiến dịch cá nhân hóa túi tái sử dụng. Khi người trẻ được mời vẽ lên từng chiếc túi vải, hành vi “xanh” trở nên tự nhiên và bền vững hơn, không còn bị xem là một gánh nặng.
Tạo Ra Sự Thay Đổi Đáng Kể
Ông Chương khẳng định: “Chúng ta có thể bắt đầu từ những điều nhỏ nhất: chiếc túi vải hay một vỏ hộp sữa được tái chế đúng cách.” Ông cho rằng khi cộng đồng, doanh nghiệp và chính quyền đồng lòng hành động, kinh tế tuần hoàn mới có thể lan tỏa sâu rộng và bền vững.
Podcast “Việt Nam Xanh” là một phần trong dự án cùng tên, phối hợp giữa báo Tuổi Trẻ và Liên minh Tái chế bao bì Việt Nam (PRO Việt Nam). Mỗi tập chương trình hứa hẹn mang đến những sáng kiến thiết thực và câu chuyện truyền cảm hứng nhằm nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường và hướng đến tiêu dùng bền vững.
Tiếp nối thành công của mùa đầu tiên, dự án Việt Nam Xanh 2025 với chủ đề “Tiết giảm – Tái chế – Tái sử dụng” sẽ tổ chức nhiều hoạt động xuyên suốt trong năm, từ hội thảo, tọa đàm, talk show đến các tour tham quan doanh nghiệp xanh và giải chạy bộ. Mọi nỗ lực này đều nhằm thúc đẩy hành động chung tay xây dựng một môi trường sống bền vững hơn.
Tóm lại
Annam Gourmet và PRO Việt Nam là những tấm gương nổi bật trong nỗ lực xây dựng nền kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam, với nhiều sáng kiến thiết thực đang dần hình thành thói quen tiêu dùng bền vững trong cộng đồng.
