Chiều ngày 30 tháng 12 vừa qua, Diễn đàn Quốc gia Phát triển Doanh nghiệp Công nghệ Số Việt Nam (Make in Vietnam) lần thứ bảy đã diễn ra tại Trung tâm hội nghị Vin Palace Cổ Loa, Đông Anh, Hà Nội với sự tổ chức của Bộ Khoa học và Công nghệ. Sự kiện này đã thu hút sự chú ý lớn từ công chúng và các doanh nghiệp trong nước.
Mục lục
Chủ đề diễn đàn và bối cảnh hiện tại
Ông Nguyễn Thanh Lâm, Tổng giám đốc Đài Truyền hình Việt Nam (VTV), đã phát biểu rằng diễn đàn mang chủ đề “Sáng tạo tại Việt Nam, làm ra tại Việt Nam – để dẫn dắt”. Chủ đề này mang ý nghĩa đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam đang chuẩn bị bước vào một giai đoạn phát triển mới, với tầm nhìn cao hơn và bền vững hơn.
Theo ông Lâm, cụm từ “Make in Vietnam” không chỉ đơn giản là một khẩu hiệu truyền thông mà còn phản ánh một tư duy phát triển mới của nền kinh tế. Tư duy này nhấn mạnh việc chuyển từ gia công, lắp ráp sang việc làm chủ thiết kế, công nghệ, chuỗi giá trị và thị trường. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu sự phụ thuộc vào các yếu tố bên ngoài mà còn góp phần vào việc đảm bảo an ninh phát triển cho Việt Nam.
Ý nghĩa của Make in Vietnam
Ông Lâm đã chỉ ra rằng “Make in Vietnam”, ở bình diện xã hội, đã không còn chỉ đơn thuần là sản xuất trong nước. Hơn thế nữa, nó đại diện cho một bước chuyển mô hình phát triển giúp Việt Nam chủ động hơn trước những biến động toàn cầu. Ông nhấn mạnh rằng tư duy này nuôi dưỡng sự đổi mới sáng tạo và xây dựng thương hiệu quốc gia, từ đó tạo ra giá trị bền vững mang bản sắc Việt Nam.
Tuy nhiên, ông Lâm cũng thẳng thắn chỉ ra rằng nhiều người có thể hiểu sai về tinh thần “Make in Vietnam”. Trước hết, ông khẳng định rằng đây không đồng nghĩa với việc đóng cửa hay tự làm mọi thứ trong nước. Thay vào đó, điều này yêu cầu làm chủ các khâu cốt lõi trong quá trình sản xuất và đồng thời hợp tác với các đối tác quốc tế ở những khâu phù hợp.
Một khó khăn khác cũng được ông Lâm đề cập đến là nguy cơ những sản phẩm gắn nhãn “Make in Vietnam” nhưng không thực sự đáp ứng yêu cầu về công nghệ, chất lượng và trải nghiệm người dùng. Ông nhấn mạnh rằng điều này không chỉ tạo ra sự thiếu tin tưởng trong xã hội mà còn cản trở sự phát triển của nền kinh tế.
Hơn nữa, ông Lâm cho rằng cần phải có sự chấp nhận thất bại trong quá trình đổi mới sáng tạo. “Make in Vietnam” đồng nghĩa với việc một số sản phẩm sẽ chưa đạt được thành công và các doanh nghiệp, với sự bế tắc hoặc vấp ngã, đều góp phần vào bài học chung. Nếu chỉ tôn vinh thành công và né tránh thất bại, hệ sinh thái đổi mới sáng tạo sẽ không thể phát triển.
Những thách thức trong giai đoạn tới
Theo ông Lâm, từ năm 2026 đến 2030, Việt Nam sẽ đối mặt với nhiều thách thức mới, bao gồm cả cuộc cạnh tranh chiến lược giữa các cường quốc, sự biến động của chuỗi cung ứng toàn cầu, và những quy định mới về công nghệ, dữ liệu, năng lượng và thương mại. Bên cạnh đó, các lợi thế truyền thống như ưu đãi thuế và chi phí đất đai cũng đang dần bị thu hẹp.
Trong bối cảnh đó, ông Lâm cho rằng “Make in Vietnam” cần được áp dụng cho những lĩnh vực và mô hình có khả năng tạo ra lợi thế cạnh tranh mới và bền vững. Câu hỏi không còn là liệu người Việt Nam có thể làm được những điều tuyệt vời hay không, mà là lựa chọn lĩnh vực nào để tạo ra giá trị gia tăng cao nhất cho quốc gia.
Cốt lõi của “Make in Vietnam”
Ông Lâm khẳng định rằng “Make in Vietnam” không chỉ đơn thuần là một câu chuyện về địa điểm sản xuất mà còn là về con người – những người sáng tạo và làm ra giá trị. Sự phát triển không chỉ nằm ở những sản phẩm mang nhãn Made in Vietnam mà còn có những sản phẩm được làm ở nơi khác nhưng do người Việt thực hiện, chẳng hạn như các doanh nghiệp như Viettel hay FPT. Những doanh nghiệp này đang đầu tư và hoạt động tại nhiều thị trường quốc tế nhưng vẫn giữ được công nghệ cốt lõi và năng lực quản trị trong tay người Việt.
Vai trò của truyền thông
Báo chí và truyền thông cũng cần đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy tinh thần “Make in Vietnam”. Với sự phát triển của công nghiệp văn hóa, báo chí không chỉ đơn giản là một công cụ thông tin mà còn cần phải mang tinh thần “Make in Vietnam”. Nội dung thông tin cần phản ánh đúng giá trị văn hóa và công nghệ của Việt Nam, từ đó giúp định vị đất nước trên không gian truyền thông toàn cầu.
Ông Lâm đã chỉ ra rằng sự thành công của “Make in Vietnam” không được đo bằng số lượng khẩu hiệu mà bằng số sản phẩm và dịch vụ Việt Nam được người tiêu dùng trong nước tin dùng và có khả năng tiến ra thế giới.
“Truyền thông, với sự khiêm tốn nhưng đầy quyết tâm, hãy khơi dậy niềm tin và giữ gìn chuẩn mực trong câu chuyện hàng ngày của người Việt Nam,” ông Lâm nhấn mạnh.
Tóm lại
Diễn đàn quốc gia phát triển doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam đã nhấn mạnh rằng để thực hiện thành công “Make in Vietnam”, việc chấp nhận thất bại, đổi mới sáng tạo và truyền thông hiệu quả là điều cần thiết trong bối cảnh cạnh tranh quốc tế khốc liệt hiện nay. Một tư duy mới, không chỉ tập trung vào sản xuất mà còn vào giá trị cốt lõi từ con người Việt, là chìa khóa để xây dựng tương lai bền vững cho nền kinh tế.
