Trong bối cảnh căng thẳng công nghệ gia tăng giữa Mỹ và Trung Quốc, Bắc Kinh đã thể hiện quyết tâm mạnh mẽ trong việc trở thành một trung tâm của sự phát triển trí tuệ nhân tạo (AI) toàn cầu. Tại Hội nghị Trí tuệ Nhân tạo Thế giới diễn ra vào ngày 26/7/2025 tại Thượng Hải, Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường đã kêu gọi thành lập một tổ chức quốc tế nhằm thúc đẩy hợp tác và quản lý công nghệ AI.
Mục lục
Quyết tâm định vị lại vai trò
Thủ tướng Lý Cường nhấn mạnh rằng Trung Quốc mong muốn đóng vai trò dẫn dắt trong việc phối hợp các nỗ lực toàn cầu để quản lý những tiến bộ nhanh chóng của công nghệ AI. Ông cho biết, nước này sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm và sản phẩm phát triển của mình với các quốc gia khác, đặc biệt nhắm tới các nước đang phát triển. Trong bài phát biểu của mình, ông không trực tiếp chỉ trích Mỹ nhưng lại ám chỉ rằng Washington đang tìm cách cản trở sự phát triển AI của Trung Quốc, với lo ngại rằng công nghệ này có thể trở thành “cuộc chơi độc quyền” của một số ít quốc gia.
Ông Lý Cường khẳng định: “Chúng ta cần tăng cường phối hợp để sớm hình thành một khuôn khổ quản trị AI toàn cầu với sự đồng thuận rộng rãi.” Điều này cho thấy Bắc Kinh đang tìm cách khẳng định vị thế của mình trên trường quốc tế, trong khi vẫn đối mặt với những thách thức từ chính sách xuất khẩu của Mỹ.
Bối cảnh cạnh tranh công nghệ
Căng thẳng công nghệ giữa Mỹ và Trung Quốc đang leo thang, đặc biệt sau khi chính quyền Tổng thống Donald Trump công bố kế hoạch mở rộng xuất khẩu công nghệ AI sang các đồng minh nhằm duy trì lợi thế so với Trung Quốc. Washington đã đưa ra nhiều hạn chế xuất khẩu công nghệ tiên tiến, trong đó bao gồm cả chip AI cao cấp, với lý do lo ngại về khả năng quân sự của Trung Quốc.
Dù phải đối mặt với những khó khăn từ chính sách của Mỹ, Trung Quốc vẫn tiếp tục đạt được những đột phá đáng kể trong lĩnh vực AI, điều này đã thu hút sự chú ý và giám sát chặt chẽ từ các quan chức Mỹ.
Hội nghị quy tụ những tên tuổi lớn
Hội nghị Thượng Hải kéo dài ba ngày không chỉ thu hút các nhà lãnh đạo ngành công nghệ mà còn là nơi gặp gỡ của các nhà hoạch định chính sách đến từ hơn 30 quốc gia như Nga, Nam Phi, Qatar, Hàn Quốc và Đức. Tại đây, Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Mã Triêu Húc đã nêu rõ mục tiêu của tổ chức AI mà Trung Quốc dự kiến thành lập. Ông cho biết, tổ chức này sẽ tập trung vào việc thúc đẩy hợp tác thực tế về AI.
Trong khuôn khổ hội nghị, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng đã công bố một kế hoạch hành động về quản trị AI toàn cầu, mời gọi sự tham gia của các chính phủ, tổ chức quốc tế, doanh nghiệp và viện nghiên cứu.
Các diễn giả nổi bật tham gia hội nghị lần này bao gồm bà Anne Bouverot, đặc phái viên của Tổng thống Pháp về AI; Geoffrey Hinton, chuyên gia máy tính nổi tiếng, được mệnh danh là “Cha đỡ đầu của AI”; cùng cựu CEO Google Eric Schmidt. Tuy nhiên, Elon Musk, CEO Tesla, người thường xuyên có mặt tại các hội nghị trước đây, đã không tham gia năm nay.
Triển lãm công nghệ đỉnh cao
Ngoài các diễn đàn thảo luận, Hội nghị còn có các triển lãm công nghệ, nơi các công ty trình diễn những đổi mới mới nhất của họ. Năm nay, hơn 800 công ty đã tham gia, với gần 3.000 sản phẩm công nghệ cao được trưng bày, bao gồm 40 mô hình ngôn ngữ lớn, 50 thiết bị chạy bằng AI và 60 robot thông minh. Các công ty lớn của Trung Quốc như Huawei và Alibaba đều góp mặt bên cạnh các startup và các tên tuổi phương Tây như Tesla, Alphabet và Amazon.
Triển lãm không chỉ phản ánh sức mạnh công nghệ của Trung Quốc mà còn làm nổi bật sự cạnh tranh gay gắt giữa các công ty quốc tế trong lĩnh vực AI. Những sáng kiến đổi mới này được kỳ vọng sẽ góp phần thúc đẩy sự phát triển của công nghệ trong tương lai.
Tóm lại
Trung Quốc đang mạnh mẽ khẳng định vai trò của mình trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo toàn cầu thông qua việc kêu gọi hợp tác quốc tế và phát triển các cơ chế quản lý hiệu quả hơn. Hội nghị Thượng Hải không chỉ là dấu hiệu cho thấy sự quyết tâm của Bắc Kinh mà còn là một bước đi quan trọng trong cuộc đua công nghệ giữa hai cường quốc trên thế giới.
