Trong một bối cảnh kinh tế đầy thách thức, niềm tin của cộng đồng doanh nghiệp tại Việt Nam đang có dấu hiệu khôi phục mạnh mẽ, đặc biệt là sau khi Nghị quyết 68 được triển khai, mang lại hy vọng mới cho nền kinh tế tư nhân.
Mục lục
Doanh Nghiệp Mới Ra Đời Đạt Kỷ Lục
Trong tọa đàm có chủ đề “Báo chí và doanh nghiệp: Đồng hành thúc đẩy phát triển kinh tế tư nhân” được tổ chức sáng 4/7 tại TP.HCM, TS Đỗ Thiên Anh Tuấn, giảng viên Trường Chính sách công và Quản lý Fulbright, đã công bố những thông tin đáng chú ý. Số liệu cho thấy trong tháng 6 năm 2025, Việt Nam ghi nhận 24.422 doanh nghiệp mới thành lập, mức cao kỷ lục và gấp đôi so với mức trung bình giai đoạn 2021-2024. Tổng số doanh nghiệp thành lập mới trong 6 tháng đầu năm đạt 91.186, theo thông tin từ Cục Phát triển doanh nghiệp tư nhân và kinh tế tập thể thuộc Bộ Tài chính.
Bên cạnh đó, 14.390 doanh nghiệp đã quay trở lại hoạt động trong tháng 6, đánh dấu tăng trưởng 91% so với cùng kỳ năm trước. Trong 6 tháng đầu năm, tổng số doanh nghiệp gia nhập và tái gia nhập thị trường đạt 61.521, cho thấy dấu hiệu cải thiện rõ rệt của môi trường kinh doanh. “Lần đầu tiên, tỷ lệ doanh nghiệp gia nhập và tái gia nhập thị trường vượt số doanh nghiệp rút lui, chứng tỏ niềm tin của cộng đồng doanh nghiệp đã được khôi phục”, TS Tuấn nhấn mạnh.
Sự Bứt Phá Của Khu Vực Hộ Kinh Doanh
Khu vực hộ kinh doanh cũng ghi nhận sự bứt phá với mức tăng 118,4% so với cùng kỳ, gấp 2,4 lần mức trung bình kể từ tháng 7/2023. Điều này cho thấy không chỉ doanh nghiệp mà cả người dân đang nắm bắt cơ hội khởi nghiệp mạnh mẽ, góp phần khẳng định tinh thần khởi nghiệp đang lan tỏa trong toàn xã hội.
Những Thách Thức Vẫn Còn Hiện Hữu
Mặc dù có nhiều dấu hiệu tích cực trong việc phục hồi niềm tin, TS Tuấn cũng chỉ ra những thách thức đáng kể trong bức tranh doanh nghiệp. Chỉ trong 5 tháng đầu năm 2025, hơn 113.000 doanh nghiệp đã rút lui khỏi thị trường. “Tình trạng này bao gồm các doanh nghiệp tạm ngừng hoạt động, giải thể hoặc chờ giải thể,” ông cho biết.
Ngoài ra, quy mô vốn và lao động bình quân của các doanh nghiệp mới vẫn có xu hướng giảm. TS Tuấn lý giải rằng những con số này phản ánh không chỉ khó khăn ngắn hạn mà còn tâm lý phòng thủ, thiếu niềm tin vào triển vọng tăng trưởng của khu vực tư nhân. “Dù cải thiện môi trường đầu tư đã trở thành một trọng tâm trong nhiều tuyên bố chính sách, việc thực hiện vẫn còn vướng mắc,” ông nhận định, đồng thời phác họa những rào cản từ thủ tục hành chính phức tạp đến độ thiếu nhất quán trong việc thực thi các chính sách.
Nhu Cầu Cải Cách Chính Sách Thực Tế
Trước hiện trạng này, TS Tuấn nhấn mạnh rằng khôi phục niềm tin của cộng đồng doanh nghiệp tư nhân là ưu tiên hàng đầu. Để làm được điều này, các cải cách thực tế như tháo gỡ rào cản pháp lý và đơn giản hóa thủ tục hành chính cần phải được thực hiện. “Một môi trường kinh doanh minh bạch, ổn định và có thể dự báo là điều kiện tiên quyết để doanh nghiệp yên tâm đầu tư và phát triển,” ông nhấn mạnh.
Các Kịch Bản Tăng Trưởng Kinh Tế Việt Nam
Tại tọa đàm, TS Tuấn cũng trình bày báo cáo “Triển vọng kinh tế Việt Nam 2025: Hướng đi nào giữa ngã ba đường?” do Vietstats xây dựng, đưa ra ba kịch bản tăng trưởng khác nhau. Những kịch bản này phản ánh rõ ràng mức độ không chắc chắn ngày càng gia tăng trong môi trường kinh tế cả trong và ngoài nước.
Kịch bản cơ sở được đánh giá là có khả năng xảy ra cao nhất (50-55%), trong đó nền kinh tế có thể ổn định nếu điều kiện vĩ mô không bị xáo trộn lớn, đầu tư công được đẩy mạnh và tín dụng tăng trưởng đều đặn. Tuy nhiên, kịch bản này chỉ khả thi nếu không có cú sốc bất ngờ nào từ bên ngoài.
Kịch bản tích cực lại có sự tăng trưởng ước đạt 7,87%, được coi là mục tiêu kỳ vọng của chính sách. Dù xác suất xảy ra chỉ ở mức 20-25%, nhưng đây là kịch bản duy nhất có khả năng khiến GDP tiệm cận mức tăng trưởng 8% mà Chính phủ đã đặt ra. Theo ông Tuấn, để đạt được điều này cần có sự hội tụ của nhiều yếu tố đột phá như cải cách thể chế và thu hút vốn FDI chất lượng.
Ngược lại, kịch bản tiêu cực có thể xảy ra trong trường hợp kinh tế toàn cầu giảm tốc sâu, đạt mức tăng trưởng chỉ 6,78%. Những vấn đề như độ mở cao trong nền kinh tế và phụ thuộc quá nhiều vào xuất khẩu sẽ là những điểm yếu bộc lộ rõ rệt trong bối cảnh này.
Kết Luận
Dưới cái nhìn của TS Đỗ Thiên Anh Tuấn, chỉ có một lựa chọn duy nhất cho nền kinh tế Việt Nam: tiến hành cải cách mạnh mẽ nhằm tránh rơi vào bẫy tăng trưởng trung bình, hướng tới những thành tựu thịnh vượng lâu dài. Tóm lại, việc lựa chọn đúng trong năm 2025 sẽ mở ra khả năng hiện thực hóa những mục tiêu tăng trưởng đầy tham vọng.
